Giles Norman: Προσπαθώ να φωτογραφίζω τη σιωπή

Τοπία που μοιάζουν βγαλμένα από μυθιστόρημα· άγρια κύματα που σκάνε πάνω σε μυτερά βράχια, λόφοι που κυματίζουν στον άνεμο σαν να ανασαίνουν, ομίχλη που αγκαλιάζει μικρά χωριουδάκια, φως που αλλάζει διαρκώς μεταμορφώνοντας τις πέτρες και τα σύννεφα. Στην Ιρλανδία η φύση δεν είναι το φόντο – είναι η μεγάλη πρωταγωνίστρια. Κι αυτήν φωτογραφίζει, με ακρίβεια και ευαισθησία, ένας από τους πλέον αναγνωρισμένους φωτογράφους της χώρας, ο Giles Norman.

Γνωστός για την ιδιαίτερη ικανότητά του να αποτυπώνει ποιητικά τη σιωπή και το παιχνίδι του φωτός με τις σκιές, ο Norman έχει καταφέρει κάτι σπάνιο: να μεταφέρει την Ιρλανδία στο δωμάτιό σου – κυριολεκτικά. Αν τύχει να επισκεφθείς το Κινσέιλ, μια παραθαλάσσια πόλη στο νότο, και να διανυκτερεύσεις στον όμορφο ξενώνα που διατηρεί με τη σύζυγό του, ακριβώς πάνω από τη γκαλερί του, θα το ζήσεις.

Στους διαδρόμους, στη σκάλα, στο δωμάτιό σου, οι εντυπωσιακές ασπρόμαυρες φωτογραφίες του σου μεταδίδουν εκείνο το αίσθημα μοναχικότητας και ηρεμίας που χαρακτηρίζει το έργο του. Ανάμεσα σε δραματικές ακτογραμμές, σύννεφα και το φως της Ιρλανδίας, πρόβατα που σε κοιτούν απορημένα και τοπία που μοιάζουν να αιωρούνται στον χρόνο, μας γεννήθηκε η επιθυμία να γνωρίσουμε τον άνθρωπο πίσω από τον φακό. Ο Giles Norman μας μίλησε για την πορεία του, την αγάπη του για το Ιρλανδικό τοπίο και τη φιλοσοφία πίσω από τις "σιωπηλές" φωτογραφίες του.

Μια συζήτηση με τον Giles Norman: Ο φωτογράφος πίσω από τις ασπρόμαυρες εικόνες της Ιρλανδίας

Πώς ξεκίνησε το πάθος σας για τη φωτογραφία; Ως παιδί τι ονειρευόσασταν να γίνετε όταν μεγαλώσετε;

Η πρώτη μου ουσιαστική επαφή με τη φωτογραφία έγινε μέσα από ένα σχολικό πρότζεκτ. Χρησιμοποίησα μια μικρή Kodak Instamatic για να φωτογραφίσω αλιευτικά σκάφη στο Kinsale, την παραλιακή πόλη όπου έχω ζήσει το μεγαλύτερο μέρος της ζωής μου. Ήταν στη σοφίτα ενός φίλου, σε ένα πρόχειρο σκοτεινό θάλαμο, όπου είδα για πρώτη φορά να εμφανίζεται μια εικόνα. Εκείνη η στιγμή τα άλλαξε όλα. Ως παιδί, δεν είχα εμμονή με κάποια καριέρα· νομίζω πως πάντα κυνηγούσα την ελευθερία περισσότερο από έναν επαγγελματικό τίτλο. Η φωτογραφία μου έδωσε αυτό το συναίσθημα.

Υπάρχει κάποιος φωτογράφος που θαυμάζετε και που σας έχει επηρεάσει;

Το έργο των «φωτογράφων του δρόμου» όπως οι Henri Cartier-Bresson, ο Robert Doisneau και ο Brassaï άφησε ένα βαθύ αποτύπωμα. Αν και εκείνοι φωτογράφιζαν ανθρώπους, εγώ δανείστηκα τον αυθορμητισμό τους για το τοπίο — δουλεύοντας χωρίς τρίποδο, με τη μηχανή στο χέρι, πάντα σε κίνηση.

Με ποιο τρόπο έχει επηρεάσει η Ιρλανδία αλλά και η εθνική σας ταυτότητα τη δουλειά σας;

Η Ιρλανδία είναι ταυτόχρονα θέμα και δασκάλα. Το φως της, ο καιρός και η άγρια φύση της διαμορφώνουν όχι μόνο τις φωτογραφίες μου, αλλά και τη ματιά μου. Γεννήθηκα στο Ηνωμένο Βασίλειο από Άγγλους και Βέλγους γονείς, αλλά ζω στην Ιρλανδία από παιδί. Άρα, αν και δεν είμαι Ιρλανδός από καταγωγή, αυτό το τοπίο είναι το σπίτι μου — και αυτό φαίνεται σε κάθε καρέ.

Πώς έχει εξελιχθεί το ύφος και η φιλοσοφία σας ως φωτογράφος από τότε που ξεκινήσατε μέχρι σήμερα;

Ξεκίνησα ως αυτοδίδακτος — μια διαδικασία ανακάλυψης μέσα από δοκιμές και λάθη. Με τον καιρό, το βλέμμα μου έγινε πιο συνειδητό. Παλαιότερα αγνοούσα τον ουρανό• τώρα είναι κεντρικό στοιχείο. Οι συνθέσεις μου έχουν γίνει πιο εκλεπτυσμένες, πιο υπομονετικές. Αυτό που δεν έχει αλλάξει είναι η επιθυμία να αποτυπώσω μια στιγμή πριν εξαφανιστεί.

Βλέπω "ποίηση" στις φωτογραφίες σας — εσείς τι βλέπετε;

Βλέπω ηρεμία. Προσπαθώ να φωτογραφίσω τη σιωπή ή κάτι κοντινό σε αυτήν — μια σιγή που ανήκει στη γη.

Γιατί ασπρόμαυρο;

Το ασπρόμαυρο αφαιρεί τους περισπασμούς. Ξεγυμνώνει το περιττό και αφήνει το σχήμα, το φως και το συναίσθημα να μιλήσουν. Το χρώμα μπορεί να είναι διακοσμητικό· το ασπρόμαυρο είναι ερμηνευτικό.

Είναι φανερό ότι προτιμάτε να φωτογραφίζετε τοπία αντί για ανθρώπους. Γιατί;

Ναι, πάντα ένιωθα έλξη προς τα τοπία. Υπάρχει αγνότητα στη φύση — είναι σταθερή και αρχαία, αδιάφορη και όμορφη. Νομίζω πως πάντα ήθελα να ακούσω αυτή τη σιγή, παρά να τη διακόψω.

Ποια είναι η πιο ξεχωριστή φωτογραφία που έχετε τραβήξει; Μπορείτε να μας πείτε την ιστορία της;

Μία από τις αγαπημένες μου φωτογραφίες είναι της παραλίας Coumeenole, τραβηγμένη στο Dingle, Co. Kerry το 2010. Πιστεύω ότι τόσοι άνθρωποι έλκονται από αυτή την εικόνα επειδή δεν είναι μόνο ένα πράγμα: έχει φως και σκοτάδι, είναι γαλήνια και δραματική.

Έχει αλλάξει η τεχνολογία και η ψηφιακή εποχή τον τρόπο που φωτογραφίζετε;

Η ψηφιακή φωτογραφία έχει βελτιώσει τον τρόπο που βλέπω. Προσφέρει μεγαλύτερο έλεγχο και ακρίβεια, αλλά εξακολουθώ να την προσεγγίζω με τη νοοτροπία φωτογράφου φιλμ — ελάχιστος εξοπλισμός, ένας φακός, μία κάμερα. Η ουσία της δουλειάς παραμένει ίδια: να είσαι στο σωστό μέρος, με το σωστό φως.

Τι μήνυμα θα θέλατε να πάρουν οι θεατές όταν βλέπουν τις φωτογραφίες σας;

Ότι υπάρχει ομορφιά στην ηρεμία... και δύναμη στις ήσυχες στιγμές που συχνά προσπερνάμε.

Είστε αυτοδίδακτος; Τι συμβουλή θα δίνατε σε έναν νέο που αγαπά τη φωτογραφία και θέλει να την ακολουθήσει επαγγελματικά;

Ναι, είμαι εντελώς αυτοδίδακτος. Η συμβουλή μου είναι: παρατηρήστε περισσότερο απ’ όσο φωτογραφίζετε. Μελετήστε το φως, τις γραμμές, τη στιγμή. Και μην ανησυχείτε για τους κανόνες — μερικά από τα καλύτερα πράγματα συμβαίνουν όταν δεν ξέρετε τι «δεν πρέπει» να κάνετε.

Αλήθεια, πώς αποφασίσατε να δημιουργήσετε έναν ξενώνα δίπλα στην γκαλερί Giles Norman στο Κινσέιλ;

Το 2017, η σύζυγός μου Catherine κι εγώ ανοίξαμε το Giles Norman Townhouse, ακριβώς πάνω από τη γκαλερί. Ήταν μια φυσική εξέλιξη της δουλειάς μας, ένας χώρος όπου οι επισκέπτες μπορούν να μείνουν μέσα στον κόσμο της φωτογραφίας. Είναι εν μέρει γκαλερί, εν μέρη δημιουργικός χώρος, και έχει γίνει ένας τρόπος να μοιραστούμε την ατμόσφαιρα που διαμορφώνει τις εικόνες.

Ο Giles Norman και η Τέχνη της Φωτογραφίας

Η φωτογραφική πορεία του Giles Norman ξεκίνησε με μια σχολική εργασία και την πρώτη του κάμερα, δώρο για τα 18α γενέθλιά του. Τα πρώτα του φιλμ εμφανίστηκαν σε έναν αυτοσχέδιο σκοτεινό θάλαμο στο πατάρι ενός φίλου. Το 1981 μετακόμισε σε δικό του χώρο στο Κινσέιλ, όπου δημιούργησε το πρώτο του πορτφόλιο. Η απήχηση του κόσμου τον οδήγησε στο άνοιγμα της πρώτης του γκαλερί το 1988.

Αυτοδίδακτος και με έμφαση στη σύνθεση και όχι στον εξοπλισμό, ο Norman εμπνέεται από μεγάλους φωτογράφους δρόμου όπως ο Cartier-Bresson. Περιγράφει τον εαυτό του ως «φωτογράφο του δρόμου σε αγροτικό τοπίο». Αν και ταξιδεύει και φωτογραφίζει πόλεις όπως το Παρίσι, η Νέα Υόρκη και η Μπανγκόκ, η ακτογραμμή της Ιρλανδίας παραμένει η κύρια πηγή της έμπνευσής του.

Info: Επισκεφθείτε την επίσημη γκαλερί του Giles Norman στο Kinsale ή δείτε τις τελευταίες του συλλογές online Giles Norman Gallery